Diyabete farkındalık oluşturmak için her yıl 14 Kasım Dünya Diyabet Günü olarak kutlanmaktadır. Her yıl belirlenen Dünya Diyabet Günü’nün 2019 Yılı teması ‘’Diyabet ve Aile‘’ dir. Bu yıl ki temanın amacı diyabetin aile üzerindeki etkisi konusunda farkındalık yaratmak, bu hastalıktan etkilenen aileleri desteklemek ve diyabetin yönetimi, bakımı, önlenmesi ve eğitiminde ailenin rolünü desteklemektir.
Diyabet yani Şeker Hastalığı insülin hormonunun yokluğu veya yetersiz olması durumunda kan şekerinin hücre dışında ve kanda yükselmesi ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Diyabette kan şekerinin iyi kontrol edilememesi küçük damarların yapısının bozulmasının sonucunda böbrek ve göz bozukluklarına, kalp ve damar hastalıklarına, sinir hasarına, ayakta yara açılmasına ve kemik kaybına yol açabilir. Diyabetli bireylerde ideal kilo hedeflenerek beslenme tarzı ve fiziksel aktivitede yapılacak olan olumlu değişiklikler diyabetle yaşamı kolaylaştıracak ve hastalığın olumsuz sonuçlarına engel olacaktır.
Diyabet; çok su içme, sık sık idrara çıkma, çok yeme, kilo kaybı, görme bulanıklığı, aşırı kaşıntı, tekrarlayan enfeksiyonlar ve mantar enfeksiyonu gibi belirtiler gösterir. Bu belirtiler ortaya çıkmadan önce, belirtisiz seyreden ve kişiden kişiye değişen uzun bir süre geçmektedir. Bu nedenle yakın aile bireylerinde diyabet öyküsü olanlar, obez kişiler, gebelikte diyabet geçirenler, hipertansiyon hastaları, düşük ve ölü doğum yapanlar, kan yağları yüksek olanlar ve 45 yaş üstü kişiler diyabet riski açısından düzenli kontrol altında olmalıdır.
Günümüzde 425 milyondan fazla insan diyabetle yaşamaktadır. Ama hala diyabetle yaşayan 2 kişiden 1’ i tanı almamıştır ve bu bireylerin çoğu; düzenli fiziksel aktivite, sağlıklı ve dengeli beslenme ve sağlıklı yaşam ortamlarının teşvik edilmesi yoluyla hastalığa yakalanma riskinin büyük oranda önlenebilir olduğu Tip 2 diyabetli bireylerdir.
Aileler, Tip 2 diyabet için değiştirilebilir risk faktörlerini önlemede kilit rol oynamaktadır. Bu nedenle her tür diyabet için belirti, semptom ve risk faktörleri hakkında farkındalık erken teşhis etmede hayati öneme sahiptir.
Dr. Dursun KOÇ
İl Sağlık Müdürü