Dolaşım sisteminin önemli bir parçası olan lenfatik sistem, bağışıklık fonksiyonları açısından da hayati önem taşır. Lenf sıvısının çeşitli nedenlerle vücutta anormal birikmesine bağlı olarak ağırlıkla kol ve bacaklarda olmak üzere yüz, boyun, karın, akciğerlerde meydana gelen şişmeye “lenfödem” denir. Lenfödem hastalarının büyük bir çoğunluğunu kanser tanısı almış hastalar oluşturmaktadır. Kanser hücreleri cerrahi olarak temizlenirken o bölgede yer alan lenf nodlarından (lenf düğümleri) bir ya da birden fazlası alınabilmektedir. Lenf nodlarının alınması, lenf sıvısının taşınamamasına ve dolayısıyla lenfödem oluşmasına yol açmaktadır. Lenfödem genellikle meme kanser cerrahisi sonrası görülmektedir.
Kanser öyküsü olmayan ancak herhangi bir cerrahiye veya bir travmaya bağlı olarak gelişen lenfödem olguları da mevcuttur.
Lenfödemin nedenleri genel olarak şu şekilde sıralanabilir:
Cerrahi, Radyoterapi, Travma, Tümörler, Kronik venöz yetmezlik (Bacak damar hastalığının ileri evresi), İmmobilite (Hareketsizlik) ve Turnike uygulamaları (Çok sıkı bileklik, yüzük kullanımı, yanlış ilk yardım yöntemleri gibi uzuvda sıkışmaya neden olan uygulamalar)
Manuel Lenfatik Drenaj (MLD), lenfödem tedavisinde en etkin ve güncel tedavi yaklaşımı olan kompleks boşaltıcı fizyoterapinin bir komponentidir.
Lenfödem, kronik bir sorun olmakla birlikte fizik tedavi ile kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Tedaviside manuel lenf drenajı, kompresyon bandajları, cilt bakımı ve egzersiz şeklinde 4 ana bölümden oluşur: Tedavi sonunda giyilen bası giysileriyle de ödem kontrol altında tutulmaya çalışılır.
Lenfödem tedavisinde Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon açısından şunlar amaçlanır:
• Hastaya lenfödem nedir, ilerlemesi nasıl durdurulur, enfeksiyonlardan nasıl korunur, tedavisinde neler yapılır gibi konularda eğitim vermek
• Lenfödemin ilerlemesini durdurmak
• Oluşan şişliği mümkün olduğunca azaltmak
• Lenfatik sistem akışını arttırmak
• Oluşan eklem kısıtlılıklarını çözmek, oluşmasını engellemek
Yapılan tedavinin herhangi bir yan etkisi yoktur. Hastanemiz Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ünitesinde Fizyoterapist Fatma KARASOLAK hastalarımızın tedavisine başlamıştır.
Bu tür şikâyetleri olan hastalarımızın FTR polikliniğimize MHRS üzerinden randevu alarak başvurmaları gerekmektedir.