Meme kanseri, gerek gelişmiş, gerekse gelişmekte olan ülkelerde en sık görülen kadın kanseridir. Ülkemizde de kadınlarda en sık görülen kanser meme kanseridir. Erken evrede tespit edilmesi mümkün olan bu kanser ile mücadelede kadınların bilgilendirilip, bilinçlendirilmesi önemlidir. Bu amaçla 2004 yılından beri Ekim ayında “Meme Kanseri Bilinçlendirme Etkinlikleri” yurt genelinde düzenlenmektedir. Meme kanseri, memedeki süt bezleri ve süt kanallarını oluşturan hücrelerin normal olmayan biçimde, kontrol dışı olarak çoğalması ve vücudun başka bölümlerine de yayılarak çoğalmayı sürdürmesidir. Kanser hücreleri meme dokusu dışına çıktığında, öncelikle koltuk altındaki lenf bezlerini tutmaktadır. Kanser hücrelerinin lenf bezlerine ulaşması, vücudun diğer bölgelerine yayılabileceğini gösterir. Meme kanseri, meme dokusunun herhangi bir yerinden kaynaklanabilir. Meme kanseri oluşumunda genetik değişiklikler çok önemlidir. Genetik yapıda çeşitli faktörlerin ve normal yaşlanmanın etkisiyle ortaya çıkan bazı bozukluklar kansere neden olur. Ancak meme kanserlerinin sadece %7-9’luk bir kısmı ailesel geçişlidir. Özellikle anne tarafında genç yaşta meme kanseri ve erkek meme kanseri görülmesi ailesel bir geçişe işaret edebilir. Meme kanserinin en sık rastlanan belirtisi, memede ağrısız, zamanla büyüyen bir kitlenin hissedilmesidir. Ancak, hastaların çok azında ağrı da belirtilere eşlik edebilir. Daha nadir olarak meme derisinde içeri doğru çökme, deride kalınlaşma, şişlikler, deride tahriş ya da bozulmalar ve meme ucunun hassaslaşması ya da içe dönmesi de dahil olmak üzere meme ucu belirtileri yer almaktadır. Sanıldığının aksine ağrı ve kanlı akıntı ileri evrelerde ortaya çıkmaktadır. Kadınlarda ilk sırada görülen meme kanserinden korunmada erken teşhis çok önemli bir yer tutar. Erken tanı için üç temel yöntem uygulanabilir. Bunlar evde her ay kendi kendine yapılan meme kontrolleri, doktor tarafından yılda bir yapılan meme muayenesi ve 40 yaşından sonra 2 yılda bir yapılan mamografi (meme grafisi) olarak sayılabilir. Kadınların 20 yaşından sonraki dönemde, her ay memelerini kendi kendilerine muayene etmeleri gereklidir. Meme dokusu içerisinde herhangi bir şüpheli kitle ele geldiğinde, vakit geçirmeden doktora başvurulmalıdır. Dengeli ve düzenli beslenme, aşırı kilodan korunma, alkol ve sigara alışkanlığı varsa bırakma, 30 yaşından önce doğum yapma ve bebeğini emzirme, stresi kontrol etme, spor yapma ve düzenli olarak doktor muayenesinden geçip gerekli tetkikleri yaptırmakla meme kanseri riski azaltılabilir.
Meme kanseri farkındalığını arttırmak amacıyla yaptığımız toplu boyama etkinliğinde hep birlikte kanser farkındalık ağacını pembe kurdeleler ile süsledik. Etkinliğimize katılım ve katkılarından dolayı Ömer Halis Demir Üniversitesi Eğitim Fakültesi Resim-İş Öğretmenliği bölümü öğretim üyesi Şemsi Altaş ve öğrencilerine, hüdavent hatun mesleki ve teknik Anadolu lisesi ve Atatürk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri, Bursa Kanserle Savaş Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Ecemiş’e teşekkür ederim.
İlimiz Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM) erken teşhis amacıyla halkımıza ücretsiz olarak hizmet verilmektedir. Unutmayın! Kanserde Erken Teşhis Hayat Kurtarır!
Dr. Dursun KOÇ
İl Sağlık Müdürü